Đem nét Huế lên cao nguyên
Thêu mù sương tặng non thiêng đại ngàn
Ngón tay khuê các ngọc vàng
Hóa văn biến tấu cung đàn quê hương
--------------
Chăm nom cái đẹp là nghề ?
Vẽ mây khói, thêu tranh quê bốn mùa
Lỡ yêu bản sắc nghìn xưa
Lấy tâm làm áo gió mưa thắm màu
--------------
Một tay thêu tháng thêu năm
Tay kia kéo mãi vướng trăng đỉnh đầu
Thêu còn bóng lạc, bóng sầu
Mình còn tình nghĩa mai sau hẳn bàn
--------------
Cây kim sợi chỉ bao năm
Mẹ dạy từ thuở còn nằm trong nôi
Ước gì thêu được bài thơ
Cây đa, bến cũ, con đò còn đưa
--------------
Lá vàng còn nuối sương trời
Đất khô còn nứt mấy chồi cỏ non
Thượng huyền trăng cố thêu tròn
Câu thơ kén chỉ vị ngon ấm trà
--------------
Thêu không cần chiêu thức
Hành thơ giữa hư vô
Thêu không cần nội lực
Vẫn xuyên suốt hai bờ
--------------
Sương mù thêu nên tranh
Suối chim hòa tấu nhạc
Ai đi thành tĩnh vật
Ai cười thành trăng xanh
--------------
Thêu hoa tĩnh tại khe sâu
Thêu hoa chót núi ngâm câu thanh nhàn
Tri kỷ lạc bước tìm sang
Nhặt hương trong gió chút nhàn chút vui
--------------
Thêu đốm lửa ở lòng khe
Cháy bùng con nước đi về hạo nhiên
Lá xanh ngủ giữa thung triền
Sáng nay thức dậy một miền cố tri
--------------
Chút lãng mạn của mây trời
Giữa hư không thêu một đời phiêu du
Chút lãng mạn của mùa thu
Giữa chiêm bao, thêu sương mù lòng ta
--------------
Thêu năm thêu tuổi thêu ngày
Cả đời gộp lại chút đầy, chút hao
Chút niềm nỗi, chút trăng sao
Cộng trừ còn lại, ai nào là ta
--------------
Bàn tay em nét dung hồng
Thếp hương liếp lụa, thơm nồng tranh thơ
Hôm qua con cá tình cờ
Dòng xanh thả mộng giấc mơ cội nguồn
--------------
Ngồi thêu chữ giữa khói mây
Ngẩn ngơ sương trắng lay bay rừng chiều
Chim trời rớt hạt cô liêu
Mới hay câu chữ nghiêng xiêu bóng mình!
--------------
Thêu mộng trên non thả gió bay
Thêu thơ bên biển tặng cho mây
Thân ta sương khói phiêu bồng cõi
Biết dính vào đâu giữa chốn này
--------------
Đầu năm nhặt cỏ vườn trăng
Thêu thơ quán đạo mầm non nhú chồi
Xanh non màu mắt xuân vui
Thêu tâm vừa chạm đất trời nhẹ rung
--------------
Từ ngày thêu lửa thêu non
Đốt kinh soi chỉ lối mòn mù sương
Nhen tim ấm áp khu vườn
Đồi đông hạo khí, tùng vươn nhánh tùng
--------------
Độ ấy lá vàng không chín lắm
Mà tơ trời nhả sợi giữa khung thêu
Ta đứng lặng, nghe hồn về thiên cổ
Lịm, rất sâu, sương giáng hạ mơ màng!
--------------
Thêu hoa hoa nở bốn mùa
Thêu mây nghe thoảng gió lùa ngàn khơi
Ô hay! Tiên đọa cõi đời
Cây kim sợi chỉ nói lời trùng dương
--------------
Thêu chơi một cành hoa khói
Đêm về thấy núi mong manh
Thêu thêm giọt sương ngơ ngác
Xuân về tranh đẹp hơn tranh
--------------
Thêu chữ ngàn sương, sương lại thực
Lòng đầy ba cõi hóa hư không!
Buông tay ngẫm thẹn tình trăng nước
Thêu chữ ngàn sương để cỏ bồng!
--------------
Kim cong cứu độ hai phần
Chúng sinh thì nhẹ người thân nặng đòn
Vai nghiêng kim lệch đã mòn
Bốn bề kim gãy nửa còn nửa không
--------------
Còng lưng thêu nặng tuổi già
Còn thêu trần cảnh trăm hoa sớm tàn
Ngước lên cảm lá xanh ngàn
Nhìn quanh tri kỷ cánh vàng xao mây
--------------
Thêu sương mù lợp mái tranh
Thêu vầng trăng khuyết treo gian phía ngoài
Câu thơ nhặt chỉ mây trời
Thêu hoa vay tạm tiếng lời suối chim
--------------
Em thêu mô đất hôm qua
Thêu lui lại vấp kéo ra bực mình
Ngồi thêu thấy xác khinh linh
Thấy hồn khóa cửa thất tình buồn hiu
--------------
Em thêu chiếc lá nhân tình
Nghề thêu hóa nghiệp trang kinh lòng đời
Em thêu chim hót non vời
Vọng vào sa mạc tiếng lời hắt hiu
--------------
Quên thơ quên chữ thế lại hay
Trắng tâm trắng chỉ thêu đêm ngày
Thêu bao nhiêu chữ trăng tìm đọc
Và thêu và trăng lẫn lộn hoài
--------------
Thung dung thêu chữ tìm trăng
Đã vừa hoa giáp sông Hằng tót chơi
Lĩnh cao sương tuyết kiện lời
Mom sông chợ nói quán cười thản như
--------------
Bức tranh chỉ gấm cao sang,
Phải vầng trăng mẹ bốn ngàn lung linh?
Thương thương Mỹ Đức nhân sinh
Kết nên hồn Việt nghĩa tình sắt son!
--------------
Nết na kim chỉ thêu thùa,
Nét hoa, nét lá bốn mùa thảnh thơi;
Gìn hương giữ sắc cho đời,
XQ Cổ Độ nụ cười hương quê!
--------------
Đài hoa em kết hòa bình
Tranh thêu tay, dệt lời kinh nhiệm màu
--------------
Một kiếp làm người không đi cũng mỏi
Chữ “nhân thường” thêu mãi vẫn run tay
Môi bập bẹ sự lời mình lầm lỗi
Làm sao đương những đại sự cao dày.
--------------
Bàn tay dệt chuyện vui buồn
Chim từ biển đến gởi hồn quanh đây
Bi hùng trang sử hao gầy
Hóa văn huyền thoại tiếp mây phố phường
--------------
Chợ triền lắm bụi không em
Áo thêu đi giữa mấy miền mù sa
Áo thêu con chữ nở hoa
Hồi xưa trăng cũ nắng tà lắt lay
--------------
ĐÊM CÓ MA SỬ QUÁN
Nhè nhẹ có ai mở cửa
Bước vào bên cạnh khung thêu
Chỉ chi lật nghe rào rạt
Tắt đèn rồi lại đi mô?
--------------
TRƯA SỬ QUÁN
Nắng giữa trưa trong veo
Thương con mèo rình bắt
Chiếc áo vàng thợ thêu.
--------------
TIÊN NỮ BÉ DẠI
Em đến đây khi tóc còn xanh lắm
Dáng tiểu thơ tháp bút, nở tay ngà
Mắt thúy trúc vẫn chưa vương trần lụy
Bởi yêu đời? Hay yêu nghề thiết tha?
Em ở đây cần lao ngày hai buổi
Cơm qua lòng rau muối khổ không em
Vẫn biết đấy chị em là tình nghĩa!
Nhưng đào hồng vẫn ngại nỗi gió sương
Thu ngủ muộn khung thêu quên khép lại
Em không nói vì đất nào nói được!
Em không cười vì nhân thế chẳng gì vui!
-------------------
Đầy vơi
con nước long lanh
Đục trong cát vỡ,
thêu tranh lòng người
Khói sương,
dải lụa bên trời
Hương cau, hương bưởi
dệt lời mẹ ru
-------------------
Mơ màng
dòng chảy đầy vơi
Len vào hưng phế,
nỗi đời chiêm bao
Vẽ thêu
mộng ước xưa nào
Nét hoa, sắc lá
mời chào nghệ nhân.
-------------------
Hoa cỏ ngàn phương gió thoảng về
Gác thêu lãng đãng mây sơn khê
Lời thơ tịch mặc hương quyện chỉ
Ý đạo an nhiên nguyệt khởi đề
-------------------
Nghề thêu nên kiếp con tằm
Thì xin kim chỉ chút duyên bạc đầu
Tri âm nếu có tìm nhau
Chén trà bên dậu hương cau cuối vườn
-------------------
NHỮNG BÀI THƠ
VỀ NGHỆ THUẬT THÊU TRANH CHÂN DUNG
Dáng dấp người, nghìn trùng sương bạc
Nét phong trần, mặc áo chiều phai
Ngày trở lại thân gầy kiếp hạc
Rưng lệ thầm khôn tỏ cùng ai!
(Gặp lại khách hàng thêu chân dung)
-----------------------
Ngắm xem tưởng thật tưởng hư
Toát phong cách hiện tâm tư con người
Tài hoa chẳng đổi vàng mười
Nét văn thiện mỹ cho đời vui hơn
------------------
Ngón tay kim chỉ dịu dàng
Hóa màu sắc biển dung nhan thần kỳ
Thời gian có đến có đi
Tài hoa xuân ấy còn ghi chữ hồng
---------------------
“Đi tìm bất tử giữa đời
Thấy hoa bất tử muốn cười lại thương
Nếu em phụng hiến chơn thường
Làm phù dung nở chiều sương lại tàn”
----------------
Tình qua trăm bến ngóng thuyền
Vác chung một đãy nợ duyên đời này
Sợi tơ mỏng mảnh, lạ thay!
Lại se chỉ thắm buộc tay nhân hoàn!
-----------------------
Gặp lại trăm năm một nụ cười
Tình bằng con nước thoáng xa khơi
Hư không ai thêu mây tiền kiếp
Để bóng ưu tư phủ giữa đời
--------------------
Sợi chỉ chẻ vô công
Chẳng thể thấy chân không
Tìm đốm hoa mà dệt,
Có sạch được trần hồng?
-------------------------
Mất cha tắt ngọn nến thờ
Bài văn thiếu lực, câu thơ loạn vần
Mẹ, con – mây nổi đường trần
Bóng dài côi cút, dấu chân lạc đề!
(Kỷ niệm thêu chân dung thờ cha
của những người con là khách hàng)
-------------------
Đêm thêu hình ai lên tường
Bóng người xa lạ như vương như lìa
Đã ngồi suốt một kiếp kia
Và bây giờ nữa râu ria chắp hoài
Trăng hiên rụng hạt sương mai
Vớt lên thấy một hình hài đã quen
Quê hương, sử lịch, nói tên
Bức tranh thiên địa một miền cỏ hoa!
--------------------------------------------
THƠ VỀ KHU VƯỜN TÂM TƯỞNG CỦA THỢ THÊU
Sáng tạo và cô liêu
Sáng chim bay đi - tối tìm về để ngủ
Trời thì lúc nắng - lúc mưa
Thời tiết bốn mùa thay nhau chuyển đổi
Đã cũ rồi, câu chuyện ngàn năm
------------------------
Khu vườn Tâm Tưởng của cô thợ thêu còn là nơi mà:
Chỉ có ánh nắng buổi sáng
Và sương mù đêm
Thỉnh thoảng có trăng
Lại tỏ ra người tri kỷ
--------------------
Khu vườn Tâm Tưởng cũng là nơi người thợ thêu lớn tuổi thường chống gậy đến đây
Cô thợ thêu
khi tuổi tác chống gậy đứng trong đêm
nhìn qua tháng năm
sẽ thấy những khu đồi - thung lũng Đà Lạt
những con đường và khá nhiều lối rẽ trong thành phố này
những người mình thương những người mình ghét
được và mất - thành và bại
khổ và vui… những cái mình cho đi
và những điều mình cảm nhận
sẽ là vô nghĩa nếu đọng thành ký ức
-----------------------------
Trên chiếc cầu Du Ca trong khu vườn Tâm Tưởng của người thợ thêu là nơi có cô thợ thêu sống trong Ngọc Khuê Đường
Đi giữa khuya khoắt của nhân sinh
Đếm bóng mình, một thành 2, 2 thành 4
Và đi bằng nhịp điệu của nhạc Trịnh Công Sơn
7- 8 – 9 – 10 rồi nó vỡ ra
do trái tim mình không yên ổn
Em lại muốn du ca - hát lên
Và muốn gieo ươm những hạt lửa
Và mỉm cười với hoạn nạn và khổ đau
---------------------------
Khu vườn Tâm Tưởng còn là nơi:
Có bậc cầu thang nhỏ bé
Vài người khách gió sương đã mỏi
Đến ngồi tâm sự với hoang vu
Không có ai mời trà
Vườn tri kỷ với cô liêu
Chỉ lắng nghe từng giây từng phút
Và từng hơi thở
Buồn vui
Sống với hư vô
Cứ ngỡ hư vô là người Tri Kỷ
-------------------
BÀI THƠ CÔ GÁI TÌM KINH
Có nàng thêu lá tìm kinh
Vỡ ra bên nớ lại nảy tình bên kia.
Ô hay! Dăm bảy chia lìa,
Cũng tròn vành vạnh sớm khuya thế thì
Rồi nàng bỏ bóng nàng đi
Lòng bay xuống thấp sá gì sầu cao
Chim mù sa sóng nhạc nào
Vọng lênh đênh gió thì thào trước sau.
-------------------
Tôi tìm em
Tìm xuân, rơi từng dấu chân ngơ ngác
Bụi xa mờ, hoa đốm nhảy lăng xăng
Tôi tìm em
cô đơn khung thêu trắng
dõi đường trần
bóng nhỏ, cánh hoa xao
Tôi tìm em
Giữa dòng người xa lạ
Xuân ngây thơ
Nụ chất phác hồn nhiên
Đã khô héo tự lòng đời sa mạc
Cỏ hoa sầu
Nắng lửa cháy cao nguyên
Tôi tìm em
Trái tim xuân nguyên vẹn
Nét thật thà
Mắt tròn sáng sương trong
Bôn ba miền hoang mạc
Tóc bạc dặm cầu
Rơi rớt sợi phù vân
Tôi tìm em
Hiu hắt mấy thu sương
Loại thông nhỏ ốm gầy
cành đa già run rẩy
sóm xuân kia thác nở một mùi hương
-------------------
Là phụ nữ,
tôi trở về với kim chỉ
Giỏi thêu thùa
và may áo trẻ thơ
Tôi hát vì tình yêu
ru vì tình mẹ
Ôi hạnh phúc
ngoài cửa sổ trăng tròn !
-------------------------
GOM CẢ TRỜI ĐẤT VÀO KHUNG LỤA
(Tặng anh chị Võ Văn Quân, Hoàng Thị Xuân
và những nghệ sỹ, nghệ nhân XQ)
Tay thiếu nữ thêu những chùm hoa thiếu nữ
Đàn ong bay, mang phấn đến trăm miền.
Gom cả trời đất vào khung lụa.
Đất Việt nghìn năm, hoa bốn mùa.
Trần Chấn Uy
-------------------------
XUÂN NHẬT TỨC SỰ
(tức cảnh ngày xuân)
Nhị bát giai nhân thích tú trì,
Tử kinh hoa hạ chuyển hoàng ly.
Khả liên vô hạn thương xuân ý,
Tận tại đình châm bất ngữ thì.
Huyền Quang thiền sư (1254-1334)
Tạm dịch:
Ngón tay người đẹp đang thêu
Dưới hoa bất chợt giọng kêu oanh vàng
Xót thương xuân ý mơ màng
Đường kim ngưng lặng, nói năng nghẹn lời!
-------------------
BÀI THƠ CỔ VỀ NGHỀ THÊU
Nhịp nhàng nhịp nhàng
tay trên – tay dưới
có vị hoàng đế băng hà
hoàng tử lên ngôi
ông nội mất
cháu đích tôn ra đời
nhịp nhàng nhịp nhàng
tay trên - tay dưới
--------------------------------
BÀI VÈ VỀ EM GÁI MỚI ĐẾN HỌC THÊU
Có khách từ mù biên phương
Chập chờn gió cát khói sương tìm về
Rút đôi sợi chỉ nguyện thề
Tặng người tri kỷ bạn hiền xa quê
Từ ngày thêu lửa trên non
Thêu mây thêu chữ lối mòn mù sương
Thượng huyền trăng cổ thêu tròn
Còn tôi chọn chỉ vị ngon chén trà
Thương em mặt trắng lưng dài
Ngón tay tháp bút thêu sai nhiều lần
Nơi này cỏ mọc đầy sân
Nơi kia lớp ngớp tấp gần, đá xa
Trăng ngồi góc núi thêu thơ
Mây qua đỉnh biếc thêu tờ kinh không
Thương ai tất cả dặm hồng
Đến đây lượm chút phiêu bồng về chơi
Cầu tâm lắt lẻo khó đi
Bước qua Lạc Phố tâm đi bốn bề
Sao không vạch lối mà về
Một lần tao ngộ nơi này - nơi này XQ